تأملی ریشه‌شناختی در خاستگاه و معنای کلمة «مکه»
نویسنده
چکیده مقاله:
فرهنگ‌نویسان عرب از دیرباز درخصوص ریشه و معنای کلمة «مکّه» فرضیه‌های گوناگونی را مطرح کرده‌اند که از دیدگاه تاریخی، ریشه‌شناسی و معنی‌شناسی قابل نقد و مناقشه هستند. این مفروضات؛ مانند مکَّ چون زمین آبش را مکیده است یا مکاء بدان سبب که نیایش اعراب جاهلی همراه با سوت کشیدن بوده است؛ اغلب بر اساس نوعی ریشه‌شناسی عامیانه بنا شده‌اند و به دلیل نقل قول‌های مکرر از منابع اولیه، در میان پژوهشگران رواج یافته و به اعتبار رواج و کثرت استعمال، قطعی تلقّی شده و کمتر مورد بازنگری و نقد قرارگرفته‌اند. با توجه به اینکه وجود ساخت‌های بسیار کهن از واژه‌های فارسی دخیل در زبان عربی و متن‌های قدیمی‌تر این زبان؛ ازجمله اشعار جاهلی و مهم‌تر از آن قرآن کریم، نمایانگر ارتباط دیرینة شاخة ایرانی زبان‌های هند و اروپایی با زبان عربی است و با عنایت به اینکه شواهد تاریخی- مانند همجواری و ارتباط ایران با سرزمین‌های آشور و اکد، خاستگاه زبان‌های سامی، و همچنین سلطة سیاسی حکومت‌های ایرانی بر شبه جزیرة عربستان در دورة باستان و میانه- نیز مؤید این حضور است، پژوهش پیش رو میکوشد، ضمن بررسی نظر فرهنگ‌نویسان پیشین درخصوص ریشه و معنای کلمۀ «مکه»، با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی، فرضیه ایرانی بودن ریشة این کلمة را در زبان عربی طرح و تبیین نماید. نتیجة این پژوهش نشان می‌دهد که احتمالاً واژة «مکَّه» و ساخت اصیل‌تر آن «بکَّه» واجد ریشة ایرانی و صورت تحول یافته‌ای از کلمة «بغ» یا «بگ» در زبان اوستایی و فارسی باستان و به معنی شهر مقدس یا شهر خداست.
منابع مشابه
ساکنان مکه (تأملی بر چگونگی سکونت قبایل مکه و میزان جمعیت قریش در آستانه ظهور اسلام)
مکه به‌دلیل وجود کعبه و جایگاه بعثت پیامبر گرامی اسلام|، باعث علقه‌های دینی و جاذبه‌های احترام‌آمیزی است،که کمتر اجازه واقع‌بینی می‌دهد، تا اذعان شود مکه قبل از ظهور اسلام برخلاف تصور مرکز زندگی شهری و دارای مردمانی یک جانشین نبوده، بلکه مرکزی زیارتی ـ تجاری بوده که عمدتاً جاذبه‌های زیارتی و اقتصادی آن موجب استقرار و اسکان قبایل و عشایر در آنجا گردیده است. از سویی، همین نگاه قداست‌آمیز سبب شده، ...
متن کاملتأملی بر معنای مرگ‌اندیشی در فلسفة هایدگر
مقالة حاضر سعی می‌کند تا مسألة مرگ را از دریچة تازة هستیشناسی تودستی مورد بررسی قرار دهد. منظور ما از هستیشناسی تودستی نحوهای از مواجهه با هستنده‌های تودستی (هستی‌های ابزاری) و افقهای انضمامی حیات است که در تفکر مارتین هایدگر بسط پیدا کرده است. این هستیشناسی که به نظر ما روش خاص هایدگر در بررسی هر موضوعی است، موضوعات و افقهای حیات انسانی را در بستری عملی و درگیرانه مورد بررسی قرار می‌دهد. یکی...
متن کاملتأملی در معنای واژه «موازین» در کاربردهای قرآنی
واژه میزان با سایر مشتقات آن، بالغ بر بیست‌وسه بار در قرآن کریم به‌کار رفته است. کاربست این واژه در سیاق‌های گوناگون، بیانگر ذوابعاد بودن آن در دو ساحت دنیوی و اخروی است. بیشتر مفسران با خلط مفهوم و مصداق «میزان» از یک‌سو، و عدم تفکیک میان وضع موازین و چگونگی توزین آن از سوی دیگر، به سخنان پراکنده‌ای تمسک جسته‌اند. بااین‌همه، این مقاله با رویکردی ریشه‌شناختی و استنطاقی در موارد به‌کارگیری واژه ...
متن کاملمطالعه و تأملی بر رویکرد آلبر کامو به معنای زندگی
آدمی برای زیستن در جهان نیازمند دلیل است.به تعبیر دیگر «برای» چه هدفی هستیم و باید زندگی کنیم؟ اگر این«برای» نباشد، انسان از جهت‌دهی به فعالیت‌های روزمره خود ناتوان خواهد بود. اماهمة سخن بر سر این است که این «برای» را از کجا میتوان آورد؟ آیا این «برای» درساختار طبیعت نهاده شده و باید آن را جستجو و کشف کرد؟ و یا اینکه این «برای» عینیتینداشته و تنها وابسته به شخص subjective بوده و هر کس باید یک ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 38
صفحات 0- 0
تاریخ انتشار 2019-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023